Klinički i ultrazvučni pregled dojke

Klinički i ultrazvučni pregled dojke


Rak dojke je zloćudna (maligna) izraslina u dojci koja nastaje kada normalne ćelije dojke promene svoja svojstva i počnu da se nekontrolisano i ubrzano umnožavaju i uništavaju okolno tkivo. Putem krvi ili limfe zloćudne ćelije mogu se proširiti i na udaljene delove tela i u njima stvoriti nove izrasline-metastaze.

U Srbiji od raka godišnje oboli 32.000 osoba i da je rak dojke jedna od najčešćih malignih bolesti kod naših žena.

U našoj zemlji, svaka dvanaesta žena oboli od raka dojke a broj obolelih je u neprekidnom porastu.Od raka dojke mogu oboleti i muškarci ali je kod njih ovo oboljenje neuporedivo ređe. Međutim, ukoliko se otkrije na vreme ova bolest je izlečiva u velikom broju slučajeva, čak 90%. Zbog toga je veoma bitno da znate koje preglede dojki treba redovno da sprovodite.

Svaka žena može oboleti, pri čemu rizik raste sa godinama starosti. Iako se rak dojke može javiti i ranije, rizik značajno raste posle 40. godine starosti.

Tačni uzroci i detaljni mehanizmi nastanka raka dojke još uvek nisu poznati.Postoji samo više poznatih faktora koji mogu povećati rizik:

rak dojki kod bliskih srodnika(majka,sestra);

hormonski faktori kao što su upotreba hormonskih preparata, prvi porođaj posle 30.godine,nerađanje ili nedojenje;

način života-nedovoljna fizička aktivnost, nepravilna ishrana, gojaznost, prekomerna konzumacija alkohola.

Redovni pregledi su najbolji način za očuvanje zdravlja i omogućavaju da se bolest otkrije u početnoj fazi kada je lečenje jednostavnije i šanse za potpuno izlečenje su više od 90%. Uz redovne mesečne samopreglede dojki radi se i klinički pregled dojki (pregled dojki od strane lekara) na godinu dana:

-od 20. do 40.-te godine života jednom godišnje ultrazvučni pregled

-od 40. te- godine, uz mamografiju, jednom godišnje ultrazvučni pregled

Klinički pregled dojki i susednih regija je nezaobilazna temeljna dijagnostička pretraga koja obuhvata inspekciju (analizu izgleda) i palpaciju (pipanje) dojki i susednih regija. Preporučljivo ju je raditi u prvoj fazi ciklusa kad su dojke manje napete i manje bolne.

Ultrazvuk dojke (ehomamografija)

Ultrazvuk dojke je dijagnostička metoda izbora za žene mlađe životne dobi. Dokazano je da nije štetan. Ultrazvučni pregled je od neprocenjive vrednosti u diferencijaciji između solidnih i cističnih promena, kao i za razjašnjenja opipljivih kvržica u dojci. Sa sigurnošću od gotovo 98% pomoću ultrazvuka se može razlikovati radi li se o dobroćudnoj ili zloćudnoj kvržici.

Tkivo dojke je kod mnogih žena u kasnim 30-im i ranim 40-im godinama previše zgusnuto, i apsorpcija rendgenskih zraka visoka, pa mamogrami nisu od velike koristi. Stoga je naročito kod mlađih žena ultrazvuk dojke prikladnije dijagnostičko sredstvo i od veće pomoći nego mamografija.

Iako su različite metode, mamografija i ultrazvuk danas predstavljaju metode koje se sve više međusobno dopunjuju – komplementarne metode, od kojih svaka ima svoje mesto u dijagnostici promena dojki.

Mamografija

Mamografija je rendgenski pregled dojki kojim se otkrivaju tumori i druge promene koje su premalene da bi se mogle napipati a beleži promene na dojci jednu do dve godine ranije od običnog kliničkog pregleda zasnovanog na pojavi simptoma ili opipljive kvržice. Nisu potrebne nikakve posebne pripreme.